سه نوع اصلی از نورپردازی برای خانه یا آپارتمان وجود دارد: نورپردازی عمومی که شامل بخش‌هایی مثل اتاق نشیمن و اتاق خواب است، منطقه کار مثل محیطی شبیه به آشپزخانه و بخش‌های تکمیلی و اضافی مثل راهروها و مکان‌های اتصال‌دهنده بین فضاهای اصلی.
بهترین راه برای رسیدن به یک نور خوب و مناسب، ترکیب هر سه نور است. وقتی این سه نوع را با هم ترکیب می‌کنید تا کل خانه روشن شوند، درواقع نوری بهتر، کاربردی‌تر و شیک‌تر در فضاهای خانه پخش می‌شود. این مقدمه کلی را درباره نور خانه داشته باشید تا به بحث اصلی برسیم!
. این بار می‌خواهیم اصول نورپردازی اتاق خواب، یکی از بخش‌‌های اصلی و مهم خانه را با هم مرور کنیم. در ادامه همراه ما بمانید تا از نور در اتاق‌خواب بیشتر بدانید.
نکات نورپردازی در اتاق خواب
اولین چیزی که در اصول طراحی نور یک محیط به‌خصوص اتاق‌خواب باید به آن توجه کرد، روحیه و کاربردی است که قرار است از این اتاق انتظار داشته باشیم. یکی دیگر از نکاتی هم که باید در اصول نورپردازی اتاق خواب به آن توجه کرد، شیوه زندگی و سن فرد است. وقتی قرار باشد نورپردازی را برای اتاق یک نوجوان انجام دهیم، همه چیز با اتاقی که باید برای یک زوج طراحی شود، فرق دارد.
یک نوجوان احتمالاً بیشترین زمانی که در اتاق خود حضور دارد را مشغول درس، بازی یا انجام کارهایی است که نیاز به نور و روشنایی بیشتر دارد. اما یک زوج، به اتاقی با نور ملایم‌تر، عاشقانه‌تر و آرامش‌بخش‌تر نیاز دارند. به همین دلیل است که توصیه می‌کنیم حتماً به سن و شرایط زندگی کسی که قرار است در این اتاق ساعاتی از روز خود را بگذارند، توجه کنید.
روش‌های نورپردازی در اتاق خواب
هنگام طراحی یک طرح روشنایی برای اتاق خواب، ضروری است که چراغ‌ها با توجه ‌به حالتی که می‌خواهید در اتاق ایجاد کنید، تنظیم شوند. برای ایجاد روحیه در محیط اتاق‌خواب بهتر است از چندین لایه نور با منبع اصلی کم‌نور استفاده کنید. حتی اگر می‌خواهید یک محیط عاشقانه ایجاد کنید، باز هم بهتر است برخی از قسمت‌‌های اتاق را با نور بیشتری پوشش دهید؛ مکان‌‌‌هایی مثل میز مطالعه، کتابخانه یا جایی که در آن مشغول درس‌خواندن یا مطالعه هستید.
اما به یاد داشته توصیه می‌شود هیچ‌وقت از نور مناسب خانه غافل نشوید. خانه‌های بدون نور، به‌خصوص در قسمت‌هایی مثل اتاق‌خواب و محل استراحت معایب زیادی دارند.
ممکن است برخی از افراد، محل یا میزی برای کار هم در اتاق خود داشته باشند. برای این مناطق هم لازم است از ترکیب روشنایی عمومی و روشنایی متمرکز یا منطقه‌ای استفاده کنید.
وسایل، اشیا و حتی رنگ اتاق یا کاغذ‌دیواری هم می‌‌توانند در نورپردازی اتاق‌ خواب موثر باشند. اگر مبلمان اتاق خواب به شکلی است که فضا و نور تیره‌تری را به اتاق بازتاب می‌کند، نورپردازی و قدرت لامپ اتاق اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. اگر رنگ‌های غالب در اتاق، رنگ‌هایی مثل سفید، رنگ‌های روشن و رنگ‌های پاستلی است، می‌توان به فکر استفاده کردن از نورهای کمتری در اتاق باشید.
نورپردازی اتاق خواب کوچک
متداول‌ترین و رایج‌ترین نوع روشنایی که برای اتاق‌خواب‌های کوچک استفاده می‌شوند، چرا‌غ‌های سقفی است. همچنین برای تأمین نور بهتر در اتاق‌های کوچک می‌توان در کنار نور اصلی از نور‌های ملایم‌تری مثل نور آباژور هم استفاده کرد. نکته مهم دیگری که درباره این اتاق‌ها وجود دارد، انتخاب نوع چراغ، رنگ نور چراغ، زاویه تابش نور،‌ شدت پخش نور و محل نصب چراغ است.
نور اتاق‌خواب نیازمند این است که علاوه بر روشنایی، آرامش و حس مثبت را هم به افراد منتقل کند به همین دلیل توصیه می‌شود لامپ‌هایی مثل لامپ آفتابی را برای این اتاق‌ها استفاده کرد. لامپ آفتابی تلقین کننده نور و حس غروب آفتاب است که باعث می‌شود احساس آرامش و زمان استراحت برای افراد ایجاد شود.
با‌این‌وجود برای برخی از اتاق‌ها و قسمت‌های خانه از نور سفید یا نور ترکیبی استفاده می‌کنند.
لامپ‌ها و وسایل در اتاق خواب
یک منبع نور نقطه‌ای بزرگ می‌تواند به‌طورکلی نور نسبی را که برای فضا اتاق نیاز دارید، تأمین کند اما قسمت‌ها و مناطق کاری (مثل میز کار) بهتر است نور متمرکز و یک لامپ مخصوص داشته باشند.
بهتر است دو پریز یا کلید برق در اتاق خواب در نظر گرفته شود. برای مثال کنترل روشنایی اتاق خواب در ورودی اتاق و در اطراف تخت، مکان‌های بسیار مناسبی هستند. چنین امکانی باعث می‌شود هم زمانی که شب‌هنگام مشغول استراحت در اتاق خود هستید بتوانید به کلید روشن و خاموش چراغ دسترسی داشته باشید و هم هنگامی که از اتاق خارج می‌شود یا به اتاق وارد می‌شوید، بتوان اطراف را روشن کرد و به‌راحتی به اتاق وارد شد.
اگر سقف بلندی دارید لوستر کریستالی مطمئناً جلوه‌ی خوبی به اتاق‌خواب می‌بخشد. ارتفاع سقف و لوستر لزوماً نباید آن‌قدر زیاد باشد که هیچ‌کس نتواند مستقیماً زیر لوستر راه برود. توصیه می‌کنیم از لوستر در اتاق‌خواب به همراه سایر منابع نوری متمرکز یا تکمیلی استفاده کنید تا هم نور کافی در اتاق داشته باشید و هم بتوانید از نور تأکیدی در محیط استفاده کنید.
نورپردازی کنار تخت یکی از مهم‌ترین نورپردازی‌های اتاق‌خواب است. چراغ‌ها و نورپردازی که در این قسمت از اتاق استفاده می‌شود نه باید آن‌قدر روشن باشد که اتاق را بیش از حد روشن کند و نه آن‌قدر کم که حتی برای خواندن یک کتاب هم مشکل‌ساز شود.
استفاده از نوارهای LED در کمد لباس که هنگام باز شدن درب از طریق سنسور یا سوئیچ فعال در روشن می‌شود نیز یکی دیگر از مواردی است که در تکنیک‌های نورپردازی می‌توان از آن استفاده کرد.
کلام آخر
نگاهی به مهم‌ترین اصول نورپردازی اتاق خواب، روش‌های نورپردازی و لامپ‌ها و وسایل مورداستفاده که می‌توانند در نور اتاق تأثیرگذار باشند، انداختیم. فراموش نکنید همان‌طور که در ابتدای بحث هم اشاره کردیم، یکی از مهم‌ترین عواملی که در انتخاب نور و روشنایی اتاق اهمیت دارد، کاربرد اتاق، شرایط روحی و حتی سن فرد یا افرادی است که می‌خواهند از این اتاق استفاده کنند. بهتر است نور اتاق را با استفاده از منبع‌های نور مختلف اصلی و فرعی متعادل کنید و ترکیب نوری متنوع‌تری در اتاق ایجاد کنید.
سؤالات متداول
چه عواملی در اصول نورپردازی اتاق خواب تأثیرگذار است؟
روحیه فرد، کاربرد و نیازهایی که قرار است در زمان حضور در اتاق به آنها پاسخ دهد؛ مثل مکانی آرام و مناسب برای مطالعه، خواب، درس خواندن، استراحت و نیز شیوه زندگی و سن فرد از جمله عوامل مهم است.
برای نورپردازی اتاق‌های کوچک باید از چه منابع نوری استفاده کرد؟
متداول‌ترین و رایج‌ترین نوع روشنایی که برای اتاق‌خواب‌های کوچک استفاده می‌شوند، چرا‌غ‌های سقفی است. نکته مهم دیگری که درباره این اتاق‌ها وجود دارد انتخاب نوع چراغ، رنگ نور چراغ، زاویه تابش نور،‌ شدت پخش نور و محل نصب چراغ است. همچنین رنگ وسایل و مبلمانی که برای اتاق هم استفاده می‌شوند، می‌توانند روی میزان نور و روشنایی اتاق تأثیر داشته باشند.
بهترین گزینه منبع نوری برای اتاق‌های با سقف بلند چیست؟
استفاده از لوستر کریستالی در اتاق‌هایی که سقف بلندی دارند، مطمئناً جلوه‌ی خوبی به اتاق‌خواب می‌بخشد اما این نکته را هم درنظر داشته باشید که ارتفاع سقف و لوستر نباید آن‌قدر زیاد باشد که هیچ‌کس نتواند زیر لوستر راه برود.